TÜRK AMERİKA İLİŞKİLERİ

İlk
"Dostluk ve Barış Anlaşması"
1795 te Türkçe olarak yazılmış, imzalanmıştır.




Kuzey Afrika, 18. yüzyılın sonlarına kadar Türk hâkimiyeti altındaydı. O devirlerde "Garp Ocakları" denen Kuzey Afrika'daki topraklarımızı Tunus, Cezayir ve Trablusgarb eyaletleri teşkil ediyordu.

Yerli halk kendi halinde yaşardı. Silâhlı güçler ve özellikle de denizciler, geçimlerini Akdeniz'de korsanlık yaparak sağlarlardı. İstanbul'un sıkı kontrolü altında olan korsanların Osmanlı İmparatorluğu ile ticaret ve Türk denizlerinde dolaşma anlaşması yapmış olan ülkelerin bayrağını taşıyan gemilere saldırması yasaktı, diğer gemileri yağmalaması ise serbestti.

O sırada uzaktaki bir kıt'ada yepyeni bir devlet doğuyordu: 1776'ya kadar sömürgesi olduğu İngiltere'ye karşı verdiği bağımsızlık savaşını kazanan Amerika... George Washington, bu yeni devletin ilk cumhurbaşkanıydı.

Osmanlı Devleti ile henüz bir anlaşma yapılmamıştı ama Amerikan ticaret gemileri Akdeniz'e gelmişlerdi. Cezayirli korsanlar, 1785'ten itibaren rastladıkları Amerikan gemilerine elkoyuyor, mallarını yağmalıyor ve denizcileri esir olarak Cezayir'e götürüyorlardı.

Başkan George Washington, Kuzey Afrika'da yaşananlardan Kongre'yi haberdar etti ve 1795'te Joseph Donaldson başkanlığındaki bir Amerikan heyeti Dayı'yı ikna edip ticaret anlaşması imzalamak üzere Cezayir'e gitti.(Cezayirin Osmanlı Padişahından onay alan yöneticisine 'DAYI' deniyordu.)

Joseph Donaldson ile Cezayir Dayısı Hasan Paşa, 5 Eylül 1795 günü, Türkçe olarak kaleme alınmış bir "Dostluk ve Barış Anlaşması" imzalamışlardı

İşte, Amerika ile yapılan ilk Barış ve Dostluk Anlaşması bu anlaşmadır.Bu anlaşma Türkçe olarak kaleme alınmıştır. Amerikan'nın bir zamanlar bize vergi ve haraç vermesini bu korsanlar ve Cezayir'in "Dayı"sı olan Gazi Hasan Paşa sağlamıştı.